Μάρκος και διασημότητες της εποχής του

 

"Πρέπει να χτίσω ένα τζαμί" (πιο γνωστό ως "Αν μ' αξιώσει ο Θεός")

Στίχοι-μουσική-ερμηνεία: Μάρκος Βαμβακάρης, 1935

Αριστουργηματικό, σε σύλληψη, τραγούδι στο οποίο ο Μάρκος σατιρίζει πέντε παγκόσμια γνωστά πρόσωπα της εποχής του, βάζοντάς τα να "ιερουργούν" σε ένα τζαμί-μέγαρο-τεκέ. Και δεν κάνει λάθος στα ονόματά τους, ε;. Ποιοι είναι, λοιπόν, αυτοί οι πέντε; Είναι: ο Γερμανός ηθοποιός Μπίλι Φρίτς, η Σουηδέζα ηθοποιός Γκρέτα Γκάρμπο, ο Πολωνός τενόρος Ζαν Κεπούρα, ο παγκόσμιος  Έλληνας πρωτοπαλαιστής Τζιμ Λόντος και η Γερμανίδα ηθοποιός Λίλιαν Χάρβεη. Νάτοι, εδώ, από το αρχείο του Σπύρου Παπαϊωάννου.
Υ.Γ. Ακούστε και το τραγούδι, κάνοντας κλικ στον τίτλο του, σε μία ηχητικά "ατσαλάκωτη" κόπια.

Willy Fritsch

 

Greta Garbo
(Αρχείο Σπύρου Παπαϊωάννου)



JAN KIEPURA
(Αρχείο Σπύρου Παπαϊωάννου)



JIM LONDOS

Lilian Harvey
(Αρχείο Σπύρου Παπαϊωάννου)

"Υστερόγραφο" (λέμε, τώρα...) γερμανικό!

Ένα βραδάκι άνοιξα ένα μειλ του καλού φίλου Αυγέρη Φακίρη και είδα δύο ετικέτες γερμανικών δίσκων γραμμοφώνου και τα τραγούδια τα ερμήνευαν οι ...φίλοι του Μάρκου και "συνδαιτημόνες" στον φανταστικό τεκέ του, ο Willy Fritsch και η  Lilian Harvey. Αυτό μού άνοιξε την ...όρεξη κι έτσι έφτασα στη γερμανική ταινία του 1931 "Der Kongress Tanzt" (ας πούμε "Το συνέδριο με τους χορούς"), διάρκειας 91'. Η ταινία διηγείται μια ιστορία στη Βιέννη του 1815, με πρωταγωνιστές τον Τσάρο Αλέξανδρο, της Ρωσίας (Willy Fritsch) και μια κοπέλα "γαντού" (έφτιαχνε γάντια, πώς λέμε "καπελού"; Υπάρχει και το ρεμπέτικο "Για μια τσαχπίνα καπελού", του Σ. Παντελίδη), ναι γαντού (Lilian Harvey). Α! και ...Μέττερνιχ υπάρχει στην ιστορία...

Ο Τσάρος ερωτεύεται την γαντού -που έριξε κατά λάθος μια ανθοδέσμη στο ...κεφάλι του-, ακριβώς όπως ο Αλεξανδράκης ερωτεύτηκε την πτωχή, πλην τιμία, Αλίκη στο "Κλωτσοσκούφιον".

Στην ταινία, ο Willy Fritsch τραγουδάει το  "Das muss Ein Stueck vom Himmel sein" ("Αυτό πρέπει να 'ναι ένα κομμάτι τ' ουρανού")  και η Lilian Harvey, το  "Das Gibt's Nur Einmal" ("Υπάρχει μόνο μία φορά").

Και γιατί (...υποθέσεις κάνουμε) να μην είδε αυτήν την ταινία ο Μάρκος και να έβαλε τους δύο ωραίους και πασίγνωστους ηθοποιούς στον ...τεκέ του; Διόλου απίθανο. Να το υλικό.

 

 

 

Ο Willy Fritsch και η Lilian Harvey. Δεξιά η αφίσα της ταινίας και δεν αποκλείεται η φωτογραφία-κάρτ ποστάλ, στο μέσον, να είναι από σκηνή αυτού του έργου.

 

 

 

Οι ετικέτες της Odeon, δεξιά και αριστερά, είναι από το αρχείο του Αυγέρη Φακίρη. Αυτή της Columbia, στο μέσον, από το δικό μου. Όπως παρατηρείτε, ο Willy Fritsch τραγουδάει το ίδιο τραγούδι και στην Odeon, αλλά και στην Columbia. Λέτε να είχαν τότε και στη Γερμανία Λαμπροπουλο-Μάτσηδες ανταγωνιστές στη δισκογραφία; Γιατί αμφότερες οι εταιρείες ανήκαν και ανήκουν στη μητρική (και ...πατρική) ΕΜΙ.

 

 

"Das muss Ein Stueck vom Himmel sein"

Στίχοι: Rob. Gilbert,  μουσική: W. R. Heymann

Ερμηνεία: Willy Fritsch

 

 

 

"Das Gibt's Nur Einmal"

Στίχοι: Rob. Gilbert,  μουσική: W. R. Heymann

Ερμηνεία: Lilian Harvey 

 

Είχα μιαν αγάπη στην πόλη του Αμβούργου και πάντα έμενα κάνα δυο βράδυα -ή και περισσότερο όταν το έφερναν τα κόζα...- ασμένως οδηγώντας από τη Στοκχόλμη στην Ελλάδα, τα καλοκαίρια. Ήταν ένα ταξίδι που διαρκούσε τουλάχιστον δύο εβδομάδες, γιατί -ως εκπαιδευτικός, στη Σουηδία- είχα δυόμιση μήνες διακοπές, ο τυχεράκιας. Όμως συχνά έκανα και Χριστούγεννα ή Πρωτοχρονιά, στο Αμβούργο, άμα δεν "έπαιζε" το Παρίσι ή και η υπέροχα χιονισμένη Στοκχόλμη με το παγωμένο αρχιπέλαγός της. Τότε, μάλιστα, επειδή το Βερολίνο ήταν χωρισμένο, με το Δυτικό μέρος να είναι μέσα στην Α. Γερμανία -και μάλιστα με υψωμένο το Τείχος του αίσχους και της απανθρωπιάς-, η όλη ...κουλτούρα (συγνώμη που χρησιμοποιώ αυτή τη βρωμολέξη) είχε ...μετακομίσει στην πιο κοντινή πόλη της Δ. Γερμανίας, δηλαδή στο Αμβούργο. Το οποίο ήταν γεμάτο από πολύ ενδιαφέροντα καλλιτεχνικά γεγονότα, σ' όλη την πόλη και όλο το χρόνο! Ένα χάρμα απερίγραπτο...

Είχα αρκετούς φίλους στο Αμβούργο, μόνο Γερμανούς, και την έβρισκα ξεχωριστά. Μου άρεσε η κολεκτίβα και οι κάτοικοί της, στην ...ηρωική λεωφόρο Schäferkampsalle (δείτε φωτογραφίες -εδώ στο σάιτ- στο προσωπικό μου φωτογραφικό υλικό). Μου άρεσε επίσης η παλιά περιοχή Altona, στο κεντρικό Αμβούργο, όπου έμενε η αγαπημένη μου Nina η οποία είχε ωραίο κήπο, ζόρικη αυλή για εκτενές πρωινό, σπίτι με γλάστρες που έμπαινε το φως από παντού, αλλά και που μαγείρευε με πολύ όρεξη και τέχνη...

Στο Αμβούργο, δεν ξεχνούσα ποτέ να περάσω από το μαγαζάκι του Werner με τα γραμμόφωνα, τους δίσκους 78 στροφών, τις βελόνες, τα ανταλλακτικά κ.ά. Εκεί μέσα πήρχε απόλυτη τάξη, καθαριότητα, σχετική ευρυχωρία, εξυπηρέτηση μερακλίδικη με κουβέντα, αλλά και ...ανθρώπινες τιμές. (Τύφλα να 'χουν τα ...κομπλεξικά ακριβά κοσμηματοπωλεία, με τους-τις άχρωμους υπαλλήλους λες και τους μάζεψαν απ' το μουσείο της Μαντάμ Τισό... Αφήστε!) Πάντα κάτι αγόραζα από τον Werner, κυρίως δίσκους με κομμάτια κλασικής μουσικής! Προτιμούσα τις δώδεκα με μία το μεσημέρι που είχε λιγότερο κόσμο και όρεξη για κουβέντα με θέμα, σχεδόν πάντα, τα γραμμόφωνα στον πόλεμο. Σε μια επίσκεψη, μού χάρισε ένα μοναδικό -δεν είχα ξαναδεί...- κουτάκι με "κυματοειδείς" βελόνες γραμμοφώνου, τριών διαφορετικών μεγεθών (μήκους και διαμέτρων), για ακρόαση χαμηλή, μέτρια, δυνατή. Όταν έφευγα από τον Werner ένιωθα ότι είχα ...αναβαπτιστεί, κρατώντας μάλιστα και τα "πιστοποιητικά" του. Σας δείχνω λίγο υλικό, με την ευκαιρία να ...ξανα-αναβαπτιστώ κι εγώ.

Το παράξενο κουτάκι με τις βελόνες που μου χάρισε ο Werner.
Στα δεξιά οι βελόνες για δυνατό ήχο, στο μέσον για κανονικό και
στα αριστερά για πολύ χαμηλό, π.χ. για αργά το βράδυ με ...κέφια.
(Οι οδηγίες στα γερμανικά)
Ο σοφός Werner υποστήριζε ότι η κυματοειδής μορφή της βελόνας
αποδίδει πιο γλυκά τον ήχο και δεν είχε καθόλου άδικο!
 

Εδώ είναι μία συσκευασία από δέκα βελόνες (μαύρες, όπως αυτή που φαίνεται αριστερά, από σκληρό μέταλλο) με τις οποίες μπορούσε κάποιος να παίξει 40 τραγούδια! Εγγυημένα, μάλιστα όπως γράφει και και στην δεξιά πλευρά. Αν και ήταν γερμανικής πατέντας και κατασκευής, ο Werner δεν τη συνιστούσε, γιατί -όπως έλεγε- τέτοιες ευρεσιτεχνίες τον κάνουν σκεπτικό! Κι εγώ την αγόρασα περισσότερο για τη ...συσκευασία.

 

 

 

Η αφισούλα του μαγικού μαγαζιού του ...θείου Werner.

 

 

 

Πάρτε ...μάτι, τώρα, μερικές ετικέτες δίσκων γραμμοφώνου, από αυτούς που αγόραζα στο μαγαζάκι του Werner. Βλέπετε, είχε απ' όλα τα καλούδια ο γλυκός ...θείος Werner: Μπάχ, Μπετόβεν, Μπιζέ..., αλλά και Ύβ Mοντάν και Πιάφ. Και προσέξε! Καθαρότατοι οι δίσκοι... Όχι σαν τους "ημέτερους" (δίσκους εν Ελλάδι, εννοώ...) που έφτασαν στα χέρια μας λες και τους ...κακοποιούσαν επίτηδες οι ιδιοκτήτες τους. Α! Και το άλλο. Όλοι οι δίσκοι 78 στροφών που αγόρασα (στην Ευρώπη, γενικότερα) συνοδεύονταν από εξώφυλλο (της εταιρείας, του δισκάδικου, του παλαιοπωλείου...). Εδώ έρχεται ο "άλλος" χαράματα στο Μοναστηράκι κι έχει όλους τους δίσκους σ' ένα ...δισάκι -γυμνούς κι ανάκατους- και περιμένει μετά την ...εκμετάλλευση να του πούνε κι ευχαριστώ!

Υ.Γ. απαραίτητο! Αφού δεν έχουμε καθόλου -εδώ στη ...Γκρέτσια- σχέση με τάξη, προγραμματισμό και συνέπεια (κι αν θέλετε, ουδείς ψόγος γι' αυτό..., εντάξει;), τι πάμε και μπλέκουμε με τους θλιβερούς Σοϊμπλεμερκελίστες και το λοιπό ευρωπαϊκό σκουπιδαρό και σκυλολόι; Η απάντηση υπάρχει. Γιατί έχουμε και εμείς τη ...βλάβη μας να επιθυμούμε ταυτοχρόνως εντελώς αντίθετα πράγματα. Να! Ναι σε "Ευρώ"(πη) και όχι σε "μνημόνιο". Ε, αυτό δε γίνεται, καρντάσια και καρντασίνες. Οι παλιότεροι -προπαππούδες μας- το έλεγαν καθαρά. "Δε μπορεί να ΄χεις και την πίτα ακαίρια και το σκύλο χορτάτο...". (Τ' ακούς -συμπαθή κατά τα άλλα και 'ξαφανισμένε- Μπαρουφάκη;). 

 

Η Nina και το σπίτι της στην Altona